9. Yargı Paketi Meclis’e sunuldu: İşte yapılacak olan yeni düzenlemeler

Yargı Reformu Strateji Belgesi kapsamında hazırlanan 9. Yargı Paketi Meclis Başkanlığı’na sunuldu. Pakette muhalefetin tepkisine yol açan “Etki Ajanlığı” düzenlemesi yer almadı. AK Parti Grup Başkanvekili Abdullah Güler casuslukla ilgili bir düzenlemenin daha sonra gelecek tekliflerde yer alacağını açıkladı.

AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, Meclis Başkanlığına sunulan paketle ilgili basın toplantısı düzenledi. 38 maddelik teklifin içeriği ile ilgili bilgi veren Güler, “etki ajanlığı” düzenlemesi ile ilgili soruya, bilgi ve belge teminine dayanan casusluk suçunun (TCK 339) teknolojinin bugün geldiği noktada yetersiz kaldığını belirterek şu yanıtı verdi:
"Bir istihbarat örgütü ya da bir ülke adına, TCK’yı ihlal eden değişik suçlar işlenebilmektedir. Bunun çerçevesinin daha somut, daha kesin deliller noktasında belirlenmesini sağlayacak bir maddeye erişilmesi noktasında önümüzdeki tekliflerde bu yer alacaktır. Mevcut kanuni düzenlemelerin yetersiz kaldığı, Türkiye’de suç işlemiş kişi ya da yapılarla da etkin mücadele edilmesini sağlamak gerekiyor. Ancak “Etki ajanlığı” gibi bir düzenleme hiç yer almamıştı. Halen ne içerdiğini öğrenmiş değiliz. Keşke içerikten de bahsedilseydi.”

EVLİ KADIN TEK BAŞINA SOYADINI KULLANAMAYACAK
Anayasa Mahkemesi (AYM) mevcut soyadı düzenlemesinin “eşitlik ilkesine aykırı” olduğunu belirterek kadının erkek gibi kendi soyadını kullanabileceğine hükmetti. AK Parti’nin AYM’nin iptal kararı doğrultusunda düzenleme yapması bekleniyordu. Ancak teklifte evli kadının kendi soyadını ancak eşinin soyadı ile birlikte kullanmasını içeren mevcut düzenlemenin aynen korunduğu görüldü. Gerekçede “aile birliği ve bütünlüğü” vurgusu yapıldı, “Ailenin önemi değerlendirildiğinde, anne ve babanın ayrı ayrı soyadı kullanmaları, çocuk üzerinde olumsuz etkiler doğurabilecek, çocuğun hangi soyadını kullanacağı ayrı bir tartışma konusu haline gelecektir” denildi. Teklifin gerekçesinde şu ifadeler kullanıldı:

“İptale konu hükümde kadının evlenmekle kocasının soyadını alacağı ancak evlendirme sırasında evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuru üzerine kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabileceği belirtilmektedir. Buna göre evlenen kadın, evlendiği kocasının soyadını almak kaydıyla önceki soyadını da kullanabilmektedir. Anayasamızın 41’inci maddesinde ailenin Türk toplumunun temeli olduğu kabul edilmektedir. Ailenin önemi değerlendirildiğinde, anne ve babanın ayrı ayrı soyadı kullanmaları, çocuk üzerinde olumsuz etkiler doğurabilecek, çocuğun hangi soyadını kullanacağı ayrı bir tartışma konusu haline gelecektir. Bu durum, Türk toplumunun temeli olan aile bütünlüğüne zarar verebilecektir. Bu nedenle Anayasa Mahkemesince iptal edilen kanun hükmü yeniden düzenlenerek evlenen kadının kocasının soyadını alacağı, ancak dilerse kocasının soyadının önünde önceki soyadını da kullanabileceği, kadının soyadı, kendi soyadı ile daha önceki kocasının soyadından oluşuyorsa bu soyadlarından sadece birisini evleneceği kocasının soyadının önünde kullanabileceği hüküm altına alınmaktadır.”

Pakette yer alan düzenlemeler içinde öne çıkan başlıklar şunlar oldu:

SINAV VE MÜLAKATTA DEĞİŞİKLİK
Birden fazla baronun bulunduğu illerde barolara gönderilecek adli yardım ödeneği oranı yüzde 40 yerine yüzde 30 olacak.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavında soru sorulacak alanlar arasına sosyal güvenlik hukuku, milletlerarası hukuk, milletlerarası özel hukuk ve genel kamu hukuku konuları eklenecek, asgari soru sayısı 100’den 120’ye çıkarılacak.

Hâkim ve savcı yardımcılığı mülâkatına çağırılacak aday sayısı, sınav ilânında belirtilen kadro sayısının iki katından bir katına indirilecek. Ayrıca soru sorulacak alanlar arasına milletlerarası hukuk, milletlerarası özel hukuk ve ticari işletme ve şirketler hukuku konuları da eklenecek.

İstinaf ve temyiz kanun yoluna başvuruda ilk derece ve bölge idare mahkemesinin nihai karar tarihindeki parasal sınırlar esas alınacak, istinaf ve temyiz edilecek kararların buna göre belirlenmesi sağlanacak.

Konusu 270.000 TL’den 920.000 TL’ye kadar olan davalarda idare ve vergi mahkemelerince verilen kararların bölge idare mahkemesince değiştirilmesi halinde bu kararların temyiz edilebilmesine imkân tanınacak.

İstinaf başvurusunun kanuni süre içinde yapılmadığı, kesin bir karar hakkında olduğu, istinaf harç ve giderlerinin ödenmemiş olduğu ve dilekçenin usulüne uygun olarak düzenlenmediği gerekçeleriyle bölge idare mahkemesince verilecek istinaf isteminin reddi kararlarına karşı temyiz yoluna başvuru imkânı getirilecek.

YARGITAY-DANIŞTAY ÜYELERİ EK TAZMİNATLARI EŞİTLENECEK
Yargıtay ve Danıştay üyeleri ile hakim ve savcıların ek tazminatları (15.000) ek gösterge rakamında eşitlenecek.

Karayolları Trafik Kanunu uyarınca trafikten men edilerek alıkonulan araçlardan yediemin otoparklarında bulunup da sahipleri tarafından teslim alınmayan veya sahiplerine ulaşılamayan araçların satış usulü kolaylaştırılacak.

SOYADI DÜZENLEMELERİ
Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararına binaen anneye de baba ile çocuk arasındaki soybağının reddi için dava açma hakkı verilecek.

Evlilik birliği içinde doğan çocuğun koca ile olan soybağının reddi için baba olduğunu iddia eden üçüncü kişiye sınırlı bir şekilde dava açabilme hakkı tanıyan hüküm tekrar düzenlenecek.

Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararına binaen evlatlığın nüfus kaydına anne ve babası olarak evlat edinenlerin adları yazılabilecek.

HAKARET SUÇUNA DÜZENLEME
Hakaret suçunun sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi hali, uzlaştırma kapsamından çıkartılarak önödeme kapsamına alınacak. Ayrıca şikâyete tabi olan hakaret suçunda şikâyet süresi 2 yılı geçemeyecek şekilde düzenlenecek. Ceza Muhakemesi Kanunu kapsamındaki uzlaştırmacıların sadece hukuk fakültesi mezunlarından olması sağlanacak. Hukuk fakültesi mezunu olmayan mevcut uzlaştırmacıların hakları korunacak.

Çocuk Koruma Kanununda düzenlenen tedbirlerin uygulanması için görevlendirilen sosyal çalışma görevlilerine yapılacak ödeme bağlı oldukları kurum tarafından karşılanacak. Görev alan sözleşmeli personele de ödenek verilecek.

20 YIL KIDEME SAHİP HUKUKÇULAR ARABULUCU OLABİLECEK
Mesleğinde 20 yıl kıdeme sahip hukukçular arabuluculuk eğitimi almak şartıyla sınavsız olarak arabulucu olabilecek.

Arabuluculuk görüşmelerinin ilk toplantısına mazeretsiz olarak katılmayan taraf, davada kısmen veya tamamen haklı çıksa bile karşı tarafın ödemekle yükümlü olduğu yargılama giderinin tamamı yerine yarısından sorumlu tutulacak.

TMSF’DEN KAYYIM ATAMASI 5 YIL DAHA UZATILACAK
Mahkemelerce şirketler hakkında kayyım atanmasına karar verildiği takdirde Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunun kayyım olarak atanabilmesine imkân veren kanuni düzenlemenin uygulama süresi 5 yıl daha uzatılacak.