"11. Yargı Paketi" TBMM Adalet Komisyonunda kabul edildi. Teklif, 31 Temmuz 2023 öncesi suç işleyenler için denetimli serbestlik ve açık cezaevine 3 yıl erken geçiş imkanı getiren "Kovid düzenlemesi"ni içerirken, son dakika önergesiyle kapsamı daraltıldı. Alt ve üst soya, kadına, çocuğa yönelik kasten öldürme, cinsel saldırı, çocuğun cinsel istismarı, terör ve örgüt suçları bu kapsam dışında bırakıldı. İlk aşamada yaklaşık 55 bin mahkumu ilgilendiren düzenlemenin yanı sıra, pakette bilişim suçlarına karşı hesap askıya alma, taksirle yaralama cezasını artırma ve ulaşım araçlarının engellenmesini suç sayan yeni cezai düzenlemeler de yer alıyor.
Karar'da yer alan haber göre, Kamuoyunda "11. Yargı Paketi" olarak bilinen Türk Ceza Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Adalet Komisyonunda kabul edildi. Teklif, 31 Temmuz 2023 ve öncesinde işlenen suçlar bakımından hükümlülerin ceza infaz sürelerini kısaltan düzenlemeyi içerirken, gelen tepkiler üzerine "Kovid-19 düzenlemesi"nin kapsamı önemli ölçüde daraltıldı.
DENETİMLİ SERBESTLİKTE ERKEN TAHLİYE KAPSAMI DARALTILDI
Komisyon görüşmelerinde, kamuoyunda "Kovid-19 düzenlemesi" olarak bilinen ve hükümlülerin kapalı cezaevinden açık cezaevine, açık cezaevinden denetimli serbestliğe 3 yıl daha erken ayrılmalarına olanak tanıyan 27. Madde'nin kapsamının daraltılması teklif edildi.
AK Parti üyelerinin kabul edilen önergesiyle, bu madde kapsamı dışına çıkarılan suçlar şunlardır:
Alt ve üst soya, eşe, boşanılmış eşe, beden veya ruh bakımından kendini koruyamayacak olanlara, kadına ve çocuklara yönelik kasten öldürme suçları.
Cinsel saldırı ve çocuğun cinsel istismarı suçları.
Terör ve örgüt suçları.
Bu düzenleme öncesinde ilk etapta 55 bin mahkumun tahliye edilmesi öngörülürken, yeni değişikliklerle birlikte bu sayının düşeceği belirtildi. Ancak yapılan son değişiklikle, belirlenen istisnalar dışında kalan hükümlülerden yaklaşık 55 bin kişinin bu hakka kavuşması öngörülüyor.
"KOVİD DÜZENLEMESİ"NİN SON HALİ VE ŞARTLARI
Kamuoyunda "Kovid-19 düzenlemesi" olarak bilinen, erken ayrılmayı öngören düzenlemenin kapsamı genişletilerek 31 Temmuz 2023 öncesinde suç işleyenler de dahil edilecek.
ERKEN TAHLİYE ŞARTLARI
KAPSAM DIŞI SUÇLAR: Yukarıda belirtilen terör, örgütlü suçlar, kasten öldürme, cinsel saldırı ve çocuğun cinsel istismarı hariç, 31 Temmuz 2023 tarihi ve öncesinde işlenmiş suçlar.
KAPALI CEZA İNFAZ KURUMLARINDAN AÇIK CEZA İNFAZ KURUMUNA GEÇİŞ: Toplam hapis cezası 10 yıldan az ise 1 ayını, 10 yıl ve daha fazla ise 3 ayını kapalı kurumlarda geçirip, açık ceza infaz kurumlarına ayrılmasına 3 yıl veya daha az süre kalanlar bu şartların oluştuğu tarih itibarıyla açık ceza infaz kurumlarına ayrılabilecek.
DENETİMLİ SERBESTLİKTEN ERKEN YARARLANMA: Bu hükümlüler ile 31 Temmuz 2023 tarihi ve öncesinde işlenmiş suçlar nedeniyle açık ceza infaz kurumunda bulunan hükümlüler, talepleri halinde en az 3 ay açık ceza infaz kurumunda kalmış olmak şartıyla denetimli serbestlik uygulamasından 3 yıl erken yararlandırılacak.
PAKET KAPSAMINDAKİ DİĞER ÖNEMLİ DÜZENLEMELER
Yargı Paketi, infaz düzenlemesinin yanı sıra Türk Ceza Kanunu (TCK), Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) ve diğer kanunlarda birçok değişiklik getiriyor.
1. SUÇLARA İLİŞKİN CEZAİ DÜZENLEMELER
Taksirle Yaralama Cezası Artırılıyor: Taksirle başkasının vücuduna acı veren veya sağlığının bozulmasına neden olan kişiye verilecek hapis cezasının alt sınırı 3 aydan 4 aya, üst sınırı 1 yıldan 2 yıla çıkarılacak. Fiilin birden fazla kişinin yaralanmasına neden olması halinde alt sınır 6 aydan 9 aya, üst sınır 3 yıldan 5 yıla yükseltilecek.
Güveni Kötüye Kullanmada Yeni Nitelikli Hal: Suçun konusunun motorlu kara, deniz veya hava taşıtı olması, cezayı ağırlaştırıcı neden olarak düzenleniyor ve ceza bir kat artırılacak.
Örgüt Suçlarına Ceza Artırımı: Suç işlemek amacıyla örgüt kuran veya yönetenlere verilecek hapis cezasının alt sınırı 4 yıldan 5 yıla, üst sınırı 8 yıldan 10 yıla çıkarılacak. Örgütün faaliyeti çerçevesinde çocukların araç olarak kullanılması halinde örgüt yöneticilerine verilecek ceza, yarısından bir katına kadar artırılacak.
Genel Güvenliğin Tehlikeye Atılması: Bu suçun kişilerin toplu olarak bulundukları yerlerde işlenmesi, nitelikli hal olarak düzenleniyor ve bu durum seri muhakeme usulü kapsamı dışında tutulacak.
2. ULAŞIM VE KURUSIKI SİLAH DÜZENLEMELERİ
Ulaşım Araçlarının Engellenmesi Suçu: Hukuka aykırı bir davranışla kara ulaşım aracının hareket etmesini engelleyen veya durduran kişiye 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilecek. Suçun deniz veya demiryolu ulaşım aracı olması halinde ceza 3 yıldan 7 yıla kadar, hava ulaşım aracı olması halinde ise 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası uygulanacak.
Kurusıkı Değişikliği: Kamuoyunda "kurusıkı" olarak tabir edilen ses ve gaz fişeği atabilen silahlar, "Genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması" suçu kapsamına alınarak; bu silahlarla ateş edilmesi halinde 6 aydan 3 yıla kadar hapisle cezalandırılacak. Suçun kişilerin toplu olarak bulundukları yerlerde işlenmesi halinde ceza yarı oranında artırılacak.
3. YARGILAMA USULÜ VE GÖREV DEĞİŞİKLİKLERİ (CMK/TCK)
Bilişim Suçlarında Hesap Askıya Alma: Nitelikli hırsızlık, nitelikli dolandırıcılık gibi bilişim suçlarında elde edilen menfaatin bulunduğu hesabın, banka, ödeme hizmeti sağlayıcısı veya kripto varlık hizmet sağlayıcısı tarafından 48 saate kadar askıya alınmasına karar verilebilecek. Cumhuriyet savcısı bu süre içinde yazılı emirle el koyma yetkisine sahip olacak.
"Dolandırıcılık" Suçlarına Asliye Mahkemeleri Bakacak: "Dolandırıcılık" suçuna ilişkin yargılamalar, görev uyuşmazlıklarını önlemek amacıyla asliye ceza mahkemelerinde yapılacak.
Akıl Hastalığı Düzenlemesi: Cezai sorumluluğu kabul edilen kısmi akıl hastaları hakkında hem verilen cezanın infazı hem de akıl hastalarına özgü güvenlik tedbirleri uygulanacak.
4. UZLAŞTIRMA VE ÖN ÖDEME DÜZENLEMELERİ
Hakaret Suçu: Mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenen hakaret suçu "ön ödeme" hükmünün kapsamına alınıyor. Ancak kamu görevlisine görevi nedeniyle işlenen hakaret suçu genel hükümlere göre kamu davası açılabilecek.
Uzlaştırma/Ön Ödeme: Ön ödeme kapsamına giren bir suç ile uzlaştırma kapsamına giren bir suçun aynı mağdura karşı işlenmiş olması halinde, uzlaştırma kapsamındaki suç için uzlaşma hükümleri uygulanacak.
5. İCRA VE İFLAS KANUNU DEĞİŞİKLİKLERİ
İhalenin Feshi Talebi: Nispi harç ve teminat yatırma yükümlülüğünü yerine getirmeyenlerin ihalenin feshini talep etmesi halinde mahkemece talep dosya üzerinden ve kesin olarak reddedilecek.
Bağışlama ve İvazsız Tasarruflar: Alışılmış hediyeler dışında, aciz belgesinin düzenlendiği veya iflasın açıldığı tarihten önceki 1 yıl içinde yapılan bütün bağışlamalar ve ivazsız tasarruflar iptale tabi olacak.
6. AVUKATLIK DİSİPLİN CEZALARINDA DEĞİŞİKLİK
Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda avukatlara verilecek disiplin cezaları yeniden düzenleniyor. Cezalar, "uyarma", "kınama", "para cezası", "işten çıkarma" ve "meslekten çıkarma" olarak belirlendi.
Hakkında disiplin cezası verilen avukatın, cezanın kesinleştiği tarihten itibaren 5 yıl içinde yeni bir fiil işlemesi halinde bir derece ağır ceza uygulanacak.
7. ESNAF FİYATLANDIRMALARI
Esnaf ve sanatkarlarca üretilen mal ve hizmetlerin fiyat tarifeleri, bağlı bulundukları odalarca hazırlanacak ve Birlik yönetim kurulu tarafından 30 gün içinde onaylanacak veya reddedilecek.
Ticaret Bakanlığının görüşüne tabi olan veya itiraz edilen fiyat tarifeleri, uzlaşma komisyonunca değerlendirilerek nihai karar verilecek.