Şırnak Milletvekili Nevroz Uysal Aslan, Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş. (DEDAŞ) tarafından Şırnak’ın Silopi ve İdil ilçelerinde uygulanan faturalandırma ve elektrik kesintileriyle ilgili Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’ın yanıtlaması istemiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) yazılı soru önergesi sundu.
Milletvekili Aslan, özellikle son bir yılda köylerde içme suyu için kullanılan sondaj kuyularına fahiş fiyatlarda elektrik faturaları kesildiğini belirtti. Bu faturaların hiçbir yasal dayanak olmaksızın köy muhtarlarının adına düzenlendiğini, muhtarların ise bu borçlardan dolayı icraya verilerek mal varlıklarına haciz konulduğunu ifade etti.
Muhtarlar İcralık Oldu, Köyler Susuz Kaldı
Soru önergesinde yer alan çarpıcı örneklerden biri Silopi’nin Kavaközü köyü muhtarına yönelik 5 milyon TL’lik fatura ve haciz işlemi oldu. Bir diğer örnek ise Ortaköy köyü muhtarının 450 bin TL’lik borç nedeniyle icra takibine uğraması. Aslan, bu uygulamaların hem yasal dayanağı olmadığını hem de geçmiş yıllara ait borçların yeni seçilen muhtarlara yüklenmesinin hukuka aykırı olduğunu vurguladı.
Muhtarların bu durumu Kaymakamlık ve Valiliğe bildirmelerine rağmen, kendilerine “Bu özel bir şirket, biz bir şey yapamayız” cevabının verildiğini belirten Aslan, kamu kurumlarının bu tavrının vatandaşları yalnız bıraktığını ve sorumluluğu bir özel şirkete devretmek anlamına geldiğini söyledi.
Fahiş Faturalara Denetimsiz Cezalar
Aslan, bazı köylerdeki hanelere 40 ila 80 bin TL arasında fatura kesildiğini, bu rakamların normal bir hanenin yıllık tüketimi olan 10-15 bin TL’yi çok aştığını dile getirdi. Üstelik bu cezai faturaların herhangi bir kaçak elektrik kullanımı tespiti yapılmadan, yalnızca “önceki faturaların düşük olması” gibi subjektif gerekçelerle kesildiğine dikkat çekti.
Aynı şekilde ilçe merkezlerindeki apartman dairelerine de topluca benzer tutarlarda fatura gönderildiğini ifade eden Aslan, tüm bu gelişmelerin vatandaşları büyük bir mağduriyete sürüklediğini belirtti.
Elektrik Kesintileri Köylüyü Mahvetti
Sistematik hale gelen elektrik kesintilerinin sıcaklığın 40 dereceyi aştığı yaz aylarında köyleri elektriksiz ve susuz bıraktığını ifade eden Aslan, tarımın da bu durumdan olumsuz etkilendiğini söyledi. Elektrik kesintilerinin tarımsal sulamayı imkânsız hale getirdiğini ve ürünlerin kuruduğunu belirtti.
DEDAŞ Tahsilat Şirketine Mi Dönüştü?
Milletvekili Aslan, DEDAŞ’ın bir kamu hizmeti sunan enerji şirketi olmaktan çıkarak adeta bir tahsilat şirketine dönüştüğünü savundu. Vatandaşların yaşam hakkı, suya erişim hakkı ve tarım hakkının bu uygulamalarla gasp edildiğini ileri sürdü.
Bakanlığa 7 Maddelik Kritik Soru
Milletvekili Aslan, Bakan Bayraktar’ın yanıtlaması istemiyle şu soruları yöneltti:
- Silopi ve İdil’de muhtarlara yöneltilen elektrik borçlarının yasal dayanağı nedir? Bu borçlar neden doğrudan muhtarlardan tahsil edilmektedir?
- Hanelere kesilen 40-80 bin TL’lik cezai faturaların gerekçesi nedir? Bu işlemler hangi denetim raporlarıyla belgelenmiştir?
- Fahiş faturalara karşı yurttaşların başvuru ve denetim mekanizmaları nasıl işlemektedir? Bağımsız bir denetim kurulunun sürece dâhil edilmesi sağlanmakta mıdır?
- DEDAŞ’ın sistematik elektrik kesintilerinin köylerdeki yaşama, suya erişime ve tarımsal faaliyetlere etkisi Bakanlıkça incelenmiş midir?
- DEDAŞ hakkında herhangi bir soruşturma veya idari yaptırım süreci başlatılmış mıdır? Başlatılmadıysa nedeni nedir?
- Kaymakamlık ve Valiliklerin “bir şey yapamayız” yaklaşımı, kamu hizmetinin özel şirkete devri anlamına gelmez mi? Bu duruma karşı Bakanlık ne yapmayı planlamaktadır?
- Geçmişe dönük borçların yeni seçilen muhtarlara yüklenmesi yasal mıdır? Bu uygulama hangi mevzuata dayanmaktadır?
Milletvekili Aslan, DEDAŞ’ın uygulamalarının sadece Şırnak’ta değil, bölge genelinde benzer şekilde yürütüldüğünü ve bunun artık sürdürülemez hale geldiğini ifade etti.