Haydarpaşa Limanı dün getirilen binlerce sıfır araçla renkli anlara sahne olmuştu. Limandaki araçların piyasaya etkisini değerlendiren İMAS Başkanı Ertemel, sıfır araca erişimdeki zorlukların kalktığını söyledi. Ancak kur ve vergi sorunun piyasadaki etkisinin yılbaşından sonra fiyat artışı olarak yansıyacağını söyleyen Ertemel, artışın fahiş değil kabul edilebilir olacağını aktardı. Ertemel sıfır araçtaki fiyat artışının ikinci el piyasasını da etkileyeceğini bildirdi.
İstanbul'da bulunan Haydarpaşa Limanı, dün gemilerle getirilen binlerce ithal sıfır araca ev sahipliği yaptı.
Alanda ilginç manzaralar oluşurken, araç piyasasında tedarik sorunun kalkıp kalkmadığı ise merak edilen soru oldu.
Milliyet'e konuşan İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel piyasaya ilişkin değerlendirmelerini paylaştı.
Ertemel açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
Pandemi sürecinde yaşanan olumsuzlukların tedarik zincirini kırması sebebiyle sıfır otomobile erişimde global zorluklar yaşanmaktaydı. Ülkemiz özelinde ise arz sıkıntısının diğer tüm sektörlere göre daha uzun sürmesi, otomotiv sektörünü adeta bir kayıt dışı ticaret alanı haline getirmişti.
Bu süreçte reel tüketici oranı %20 iken kamuoyunda al-satçı olarak tabir edilen, kayıt dışı ticaret maksatlı otomobil alan kişilerin oranı %48 ölçülmekteydi. Zaten halihazırda var olan arz probleminin üzerine kayıt dışı ticaret maksatlı araç alan kişiler de eklenince, reel tüketicinin otomobile erişimi oldukça güç hale gelmişti.
SIFIR ARAÇTA BEKLEME SÜRESİ NE KADAR?
Sıfır otomobilde aylarca bekleme listeleri oluşturulurken, bazı modellerde 1 yıl ve üzeri bekleme listesi oluşturuluyordu. 2023 yılı itibarıyla üretimin artması ve Ticaret Bakanlığımızın piyasadaki tüm olumsuzlukları ortadan kaldırmak adına attığı etkili adımların neticesinde otomobile erişim oldukça kolaylaştı.
Bu süreçte kayıt dışı ticaret sektörden el çektirilirken, reel tüketici otomobile çok daha rahat erişir konuma geldi. İçinde bulunduğumuz 2023 yılı son ayları itibarıyla, geçmişte 1 yılı bulan teslimat süresi neredeyse tüm modellerde hemen teslim hale gelmiş durumda. Öte yandan stoğu az modellerde, 1-1.5 ay gibi kısa sürelerde sahibine teslim edilebiliyor.
FİYATLAR YIL BAŞINDAN SONRA ARTACAK
Geçmiş yıllarda otomobil fiyatları enflasyon ve kur gibi etkilerin haricinde piyasa olumsuzluklarından dolayı olağan dışı yükselmekteydi.
Fiyatlardaki bu balonun sönmesi tek başına sadece sıfır araçta bollaşma veya yıl sonu itibarıyla yapılan kampanyalarla ilgili olduğunu düşünmek yanıltıcı olacaktır.
Bu noktada resmi makamlarımızın hazırladığı zemin ve otomobil üretimindeki bollaşma %20'leri bulan kampanyalarla sonuçlanmıştır. Geçtiğimiz yıllarda koşullar farklıyken kampanyalar bu denli cazip değildi veya düzenlenmiyordu.
Dolayısı ile fiyat düşüşlerindeki en büyük etkenlerden bir tanesi de sıfır araçta yaşanan bollaşmanın yanı sıra atılan etkili adımlardır. Geldiğimiz noktada fiyat düşüşlerinin en cazip olduğu dönem içerisindeyiz. Otomobil fiyatları başta döviz kuru olmak üzere, enflasyon, ÖTV gibi pek çok parametreden doğrudan etkileniyor.
Bundan sonraki süreçte, indirim oranlarının artmayacağı ve yıl başından sonraki süreçte otomobil fiyatlarının bir miktar artabileceği kanaatindeyiz. Ancak bu artışlar alınan kararların da etkisiyle geçmişteki gibi fahiş değil, kabul edilebilir oranda olacaktır. Bu sebeple otomobil almak isteyen vatandaşlarımız, bu dönemin sunduğu fiyat avantajlarını değerlendirerek tercihlerine göre ikinci el veya sıfır kilometre araçları değerlendirebilirler.
İKİNCİ EL PİYASASI NE ZAMAN HAREKETLENİR?
Krediye erişimde yaşanan zorluklar ve yüksek mevduat oranları gibi sebeplerle, reel tüketicinin otomobile talebi birkaç aydır düşmüş durumda.
Öte yandan sıfır otomobil fiyatlarının gerilemesi ile ikinci el otomobilde de %10 civarı düşüş söz konusu. Sıfır otomobilde olduğu gibi ikinci el otomobilde de fiyat düşüşlerinin en avantajlı olduğu dönemdeyiz.
Önümüzdeki dönemde ikinci el otomobilde de daha fazla düşüş beklemiyoruz. Bu süreçte fiyatları takip ederek en doğru zamanda otomobil almak için piyasayı takip ederek bekleyen bir talep söz konusu.
Yeni yıl itibarıyla bekleyen bu talep harekete geçerek, piyasamızdaki hareketlilik tekrar başlayacaktır. Sıfır araçta yaşanabilecek muhtemel artışlar ve artan talebin de etkisiyle, ikinci el araçlarda buna bağlı olarak bir miktar fiyat artışı görebiliriz.