Türkiye'de eğitim seviyesi son yıllarda önemli bir yükseliş gösterdi. Özellikle 2008 yılından bu yana yapılan yatırımlar ve uygulanan politikalar sayesinde okuma yazma oranı artarken, yükseköğretimde de büyük bir sıçrama yaşandı.
En dikkat çekici gelişme, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yaşandı. Bu bölgelerde ortalama eğitim süresi en yüksek artış gösteren ilin Şırnak olması, bölgedeki eğitim dönüşümünün ne kadar hızlı ilerlediğini gösteriyor. Şırnak'ı Hakkari, Muş, Bingöl ve Siirt gibi iller takip ediyor.
Türkiye genelinde eğitim düzeyi ve sürelerine ilişkin yapılan son araştırmalara göre, Şırnak ili, ortalama eğitim süresindeki artış oranıyla dikkat çekiyor. 25 yaş ve üzerindeki nüfusun eğitim seviyelerine göre yapılan analizde, Şırnak’ın son 10 yıl içerisinde ortalama eğitim süresindeki artış oranı %54,1 ile Türkiye’nin zirvesine yerleşti.
Ortalama Eğitim Süresi Artışında Şırnak İlk Sırada
Türkiye genelinde ortalama eğitim süresi artış oranlarına bakıldığında, 2014-2023 yılları arasında Şırnak en büyük gelişimi gösteren il oldu. %54,1'lik artış oranıyla zirvede yer alan Şırnak’ı %46,2 ile Hakkari, %40,8 ile Muş, %40,5 ile Bingöl ve Siirt takip etti. Bu veriler, özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerindeki illerde eğitim seviyesinin ciddi bir yükseliş gösterdiğini ortaya koyuyor.
2023 Yılında Ortalama Eğitim Süresi 9,3 Yıl Oldu
2023 yılında Türkiye genelinde 25 yaş ve üzeri nüfusun ortalama eğitim süresi 9,3 yıl olarak gerçekleşti. Kadınların ortalama eğitim süresi 8,6 yıl iken, erkeklerde bu süre 10,1 yıl oldu. Bu verilere göre, Türkiye genelinde erkeklerin eğitim süresi kadınlara göre daha uzun olmakla birlikte, kadınların eğitim seviyesinde de önemli bir artış gözlemlendi.
Şırnak’ın Eğitimdeki Yükselişi: Sebepler ve Sonuçlar
Şırnak’ın eğitimdeki bu dikkate değer yükselişi, bölgedeki eğitim olanaklarının artırılması, okullaşma oranındaki iyileşme ve halkın eğitime verdiği önemin artmasıyla açıklanabilir. Şırnak’ta yeni eğitim kurumlarının açılması, kız çocuklarının eğitime katılımının artırılması ve bölgedeki eğitim kampanyalarının başarıya ulaşması, bu büyük sıçramanın arkasındaki temel etkenler olarak görülüyor.
Türkiye’de Eğitim Seviyesindeki Diğer Değişimler
Türkiye genelindeki eğitim seviyesindeki değişimler sadece Şırnak ile sınırlı kalmadı. 2008 yılında Türkiye genelinde ortaöğretim ve üzeri eğitim seviyelerine sahip olan 25 yaş ve üzeri nüfus oranı %26,5 iken, 2023 yılında bu oran %48,3’e yükseldi. Aynı yaş grubundaki ön lisans, lisans, yüksek lisans ve doktora mezunlarının oranı ise 2008 yılında %9,8 iken, 2023 yılında %24,6’ya çıktı. Bu veriler, Türkiye genelinde eğitime verilen önemin her geçen yıl arttığını ve nüfusun büyük bir kısmının daha yüksek eğitim seviyelerine ulaşmayı hedeflediğini gösteriyor.
Okuma Yazma Bilen Oranı Yükseldi
Okuma yazma bilenlerin oranı da son yıllarda kayda değer bir artış gösterdi. 2008 yılında 6 yaş ve üzeri nüfusun %91,8’i okuma yazma bilirken, bu oran 2023 yılında %97,6’ya ulaştı. Kadınlarda okuma yazma oranı %96,0’a, erkeklerde ise %99,2’ye yükseldi. Bu gelişme, özellikle kadınların eğitim alanındaki ilerlemesinin önemli bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
Ankara Eğitimde Süre Olarak Zirvede
2023 yılında 25 yaş ve üzeri nüfusun ortalama eğitim süresinin en yüksek olduğu il 10,7 yıl ile Ankara oldu. Ankara’yı sırasıyla İstanbul, Eskişehir, Kocaeli ve İzmir takip etti. Ortalama eğitim süresinin en düşük olduğu il ise 7,4 yıl ile Ağrı olurken, bu ili Şanlıurfa, Muş, Kastamonu ve Van izledi.
Şırnak’ın Eğitimdeki Geleceği
Şırnak’ın eğitimde gösterdiği bu büyük sıçrama, bölgenin geleceği açısından umut verici. Eğitim süresindeki artış, aynı zamanda bireylerin iş gücü piyasasında daha nitelikli pozisyonlara ulaşmasını ve bölgenin sosyal, ekonomik kalkınmasında önemli bir rol oynamasını sağlayacak. Eğitime yapılan yatırımların, bölge halkının refah seviyesini yükseltmede de kilit bir etken olduğu bir kez daha görülüyor.