Son on yılda Türkiye genelinde eğitim süresi önemli değişimler gösterdi. 2014 ile 2023 yılları arasındaki verilere göre, 25 yaş ve üzeri nüfusun aldığı ortalama eğitim süresinde en yüksek artışı yüzde 54,1 ile Şırnak elde etti. Şırnak'ı yüzde 46,2 ile Hakkari, yüzde 40,8 ile Muş, yüzde 40,5 ile Bingöl ve yüzde 39,5 ile Siirt izledi. Bu dönemde en düşük artışı gösteren iller ise yüzde 14,6 ile Ankara, yüzde 16,2 ile Eskişehir, yüzde 16,3 ile Tekirdağ, yüzde 17,0 ile İzmir ve yüzde 17,1 ile Yalova oldu.
Türkiye’de Okuma Yazma Oranı Yükseldi
2008 yılında 6 yaş ve üzeri nüfusta okuma yazma bilenlerin oranı yüzde 91,8 iken, 2023 yılında bu oran yüzde 97,6’ya çıktı. Kadınlarda okuma yazma bilen oranı 2008'de yüzde 86,9 iken, 2023'te yüzde 96,0'a yükseldi. Erkeklerde ise bu oran yüzde 96,7'den yüzde 99,2'ye çıktı. Bu artış, eğitim seviyesindeki genel iyileşmenin bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
Yükseköğretim Mezunu Annelerin Çocukları Daha Başarılı
25 yaş ve üzeri nüfusta, annesi yükseköğretim mezunu olan bireylerin yüzde 84,6'sı yükseköğretimi tamamladı. Bu grupta yüzde 12,5'i ortaöğretim, yüzde 2,9'u ise ortaöğretim altı eğitim düzeyine sahip. Babası yükseköğretim mezunu olan bireylerin yüzde 80,2'si yükseköğretimi, yüzde 16,0'ı ortaöğretimi ve yüzde 3,8'i ortaöğretim altı eğitim düzeyini tamamladı.
Ortaöğretim Mezunu Ebeveynlerin Çocukları da Başarılı
Annesi ortaöğretim mezunu olan bireylerin yüzde 64,3'ü, babası ortaöğretim mezunu olan bireylerin yüzde 55,4'ü yükseköğretim mezunu oldu. Ortaöğretim altı eğitim düzeyine sahip annelerin çocuklarının yüzde 27,9'u, babaların çocuklarının ise yüzde 26,6'sı yükseköğretimi tamamladı. Bu veriler, eğitim düzeyinin çocukların eğitim başarısı üzerindeki etkisini açıkça ortaya koyuyor.
Eğitimde Bölgesel Farklılıklar
Türkiye genelinde eğitim süresinde ve okuma yazma oranlarında önemli artışlar yaşanırken, bölgesel farklılıklar da dikkat çekiyor. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan iller, eğitim süresindeki artışla ön plana çıkarken, büyükşehirlerde artış oranları daha düşük seviyelerde kaldı. Bu durum, bölgeler arası eğitim eşitsizliğinin azaltılması için daha fazla çalışılması gerektiğini gösteriyor.