Şırnak Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi tarafından düzenlenen “Neoliberal Düzenin Çatlakları: Popülizm, Göç ve Toplumsal Bölünme” konulu seminer, 15 Temmuz Kongre ve Kültür Merkezi İsmail Ebul-iz El Cezeri Salonunda gerçekleştirildi. Seminere, Şırnak Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. E. Mustafa Eyyuboğlu, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. İbrahim Hüseyni, akademik ve idari personel ile çok sayıda öğrenci katıldı.
Neoliberalizmin Etkileri: Ekonomik Dönüşüm ve Toplumsal Sonuçlar
Seminerde konuşan Şırnak Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Mehmet Nazım Uygur, neoliberalizmin 20. yüzyılın son çeyreğinden itibaren küresel ekonominin şekillendiren temel paradigma haline geldiğini belirtti. Dr. Uygur, neoliberal sistemin başlangıçta ekonomik büyüme ve refah vaat ederken, zamanla gelir eşitsizliğinin arttığını, kamu hizmetlerinin zayıfladığını ve emek piyasalarının güvencesizleştiğini ifade etti.
Neoliberal Politikaların Küresel Sonuçları: Göç ve Popülizm
Uygur, neoliberal politikaların özellikle gelişmiş ülkelerde sermaye birikimini artırırken, çevre ülkelerde yoksulluk ve işsizlik gibi sorunları derinleştirdiğini vurguladı. Bu ekonomik dönüşümlerin, küresel çapta büyük göç hareketlerine ve popülist siyasetlerin yükselmesine yol açtığını belirtti. 1980’lerden itibaren birçok gelişmiş ülkenin, esnek ve düşük maliyetli iş gücünü karşılamak için göçmenleri teşvik ettiğini hatırlatan Uygur, 2008 küresel finans krizinin ardından bu sürecin siyasi bir kriz halini aldığını söyledi.
Göçmenler ve Toplumsal Öfkenin Yönlendirilmesi
Uygur, özellikle Batı Avrupa ve ABD’deki sağ popülist liderlerin, halkın ekonomik sıkıntılarını göçmenler üzerinden açıklamaya başladığını belirtti. Kamu kaynaklarının yetersizliği, işsizlik gibi sorunlar neoliberal politikaların sonucu olmasına rağmen, popülist söylemlerin bu sorunların kaynağını “ötekiler” olarak tanımladığını ifade etti. Popülizmin, küreselleşme ve neoliberalizme karşı duyulan öfkeyi mobilize eden bir tepki olarak yükseldiğini ve toplumsal bölünmeleri derinleştirdiğini söyledi. Bu süreçte, göçmenler ve yabancılar, ekonomik krizlerin kurbanları olarak gösterilmekte ve onlara yönelik söylemler giderek şiddet kazanmaktadır.
Neoliberalizmin Çelişkisi: Sermaye ve İş Gücü
Neoliberalizm, küresel kapitalizmin ihtiyaçları doğrultusunda göçü teşvik ederken, kriz dönemlerinde bu göçmen iş gücünü tehdit olarak sunarak sert politikalarla engellemeye çalıştığını belirten Uygur, bunun neoliberalizmin temel çelişkilerinden biri olduğunu dile getirdi. Küresel iş gücü hareketliliği ile sınırların arasındaki gerilim, neoliberal sistemin yarattığı derin ekonomik eşitsizliklerin ve toplumsal bölünmelerin bir sonucu olarak ortaya çıkıyor.
Toplumsal Bölünmeler ve Popülizmin Yükselişi
Neoliberalizmin yarattığı eşitsizliklerin yalnızca göçle sınırlı kalmadığını, aynı zamanda demokrasiye olan güvenin azaldığını ve bunun da popülist hareketlerin güçlenmesine yol açtığını söyledi. Küresel mali krizler, sosyal adaletsizlikler ve demokratik gerilemelerin birbirini pekiştirdiği bu dönemde, neoliberal düzenin çatlakları daha belirgin hale gelmiştir. Uygur, bu süreçlerin, neoliberal düzenin geleceğine dair tartışmaları daha da derinleştirdiğini ve bu sorunun, önümüzdeki dönemin en önemli gündem maddelerinden biri olacağını vurguladı.
Seminerin Sonuçları ve Katılımcıların Görüşleri
Seminer, katılımcıların soru-cevap bölümünün ardından sona erdi. Katılımcılar, neoliberalizmin küresel ölçekteki etkileri ve toplumsal yapılar üzerindeki uzun vadeli etkileri hakkında çeşitli sorular sordular. Dr. Uygur, bu sorulara verdiği yanıtlarda, neoliberalizmin yarattığı krizlerin daha kapsamlı bir şekilde ele alınması gerektiğini belirtti.
Seminer, katılımcılara neoliberalizmin ve popülizmin toplumsal yapılar üzerindeki etkilerini anlamada önemli bir perspektif kazandırdı.