Şırnak’ta ya da herhangi bir yerde herkesin mutlaka gördüğü Domuz pıtrağı adı verilen ancak bazı yörelerde farklı isimler ile de anılan bu bitki hakkında neler biliniyor? Latince adı Xanthium strumarium olan bu bitki Türkçe de pıtrak, domuz pıtrağı, büyük pıtrak, veya kıstik adları ile de bilinmektedir.
DOMUZ PITRAĞI NEDİR?
Latince Xanthium strumarium olan ve Türkçe olarak Domuz pıtrağı adı verilen bu bitki dik ve dallı bir yapıya sahiptir. Bitkinin kökeni olarak Kuzey Amerika olduğu belirtilmektedir. Boyu 30 ila 130 santim arasında değişebilir. Çiçekleri küçük, yeşil veya sarımsı renktedir. Bitkinin meyvesi tipik olarak içerisinde iki tohum taşıyan küçük bir kapsül görünümündedir. Bu tohumlar, bitkinin yayılmasını sağlamak için dikenli ve yapışkan bir yapıya sahiptir. Bu özellik, tohumların hayvan tüylerine veya insan giysilerine yapışmasına ve başka yerlere taşınmasına yardımcı olmuştur. Böylece bu bitki binlerce yıl içinde tüm dünyaya yayılmıştır.
DOMUZ PITRAĞI FAYDASI VAR MI?
Çeşitli konularda faydalı olunacağı iddiasıyla yapraklarını kaynamış su ile tüketen insanlar bulunmaktadır.
Amerika Ulusal Tıp Kütüphanesi bu kaynağında Çin’de yaygın olarak bitkisel bir ilaç olarak binlerce yıldır kullanıldığı belirtilmiştir. Bir nevi Çin bitkisel ilacı olduğu belirtilmiştir. Bitkinin alerjik rinit, baş ağrısı, mide ülseri, ürtiker, romatizma, bakteriyel ve fungal enfeksiyonlar ile artrit gibi birçok hastalığın tedavisinde kullanıldığı belirtilmiştir. Bitki hakkında 60’tan fazla formül kullanılmıştır.
Bozok Üniversitesi ve Akdeniz Üniversitesi kayıtlarının bir makalesinde bu bitkinin tohumlarında yüzde 42’ye kadar yağ oranı ve yüzde 35 oranında protein tespit edildiği belirtilmiştir.
Zor şartlarda yetişebilen, sıcağa, soğuğa, kurak ve verimi kötü toprak şartlarında bitkinin tohumlarında bulunan yağın bu bitkinin önemli bir biyoyakıt yani doğal enerji kaynağı olduğu belirtilmiştir. Bu yağ oranı sayesinde Biyodizel, sanayi, tıp, eczacılık ve bitkisel ilaç alanlarında kullanımı üzerinde çalışmalar yürütülmesine ihtiyaç olduğu vurgulanmıştır.
DOMUZ PITRAĞI ZARARLARI VAR MI?
Tarım alanlarında zararlı bir yabani ot olarak kabul edilir. Bu bitkinin tarım ürünlerinde rekabet ederek ve hasara neden olduğu belirtilmiştir. Gıda Tarım Ve Hayvancılık Bakanlığı 2017 yılı Zirai Mücadele Entegre Talimatlarında hayvanlar tarafından bu bitkinin tohumları, fideleri tüketildiğinde zehirlenmelere ve ölümlere neden olunabileceği belirtilmiştir. Belki de doğanın mucizevi bir göstergesi olacak ki dikenli meyveleri olması nedeniyle hayvanlar uzak kalmaktadır.
Peki bu bitkinin Kürtçe adını bilen var mı?
Not: Bu içerik tamamen bilgi amaçlı yazılmıştır, bu bitki veya herhangi bir bitkinin etkilerinden emin olmadan ve bir hekime danışılmadan kesinlikle tüketilmemelidir.