Şırnak’ın Kumçatı beldesinde, ikinci ürün olarak yetiştirilen susamın, 154 yıllık su değirmeninde geleneksel yöntemlerle tahine dönüştürülmesi, hem üreticilerin hem de tüketicilerin ilgisini çekiyor. Geçen yıl Türk Patent ve Marka Kurumunca “Dergul” adıyla coğrafi işaret alan tahin, kendine has aromasıyla fark yaratıyor.
Kumçatı beldesi, Cudi ve Gabar dağı eteklerinde yer alan ve 5 mahalleden oluşan bir yerleşim yeri. Burada yaklaşık 1000 dönüm alanda susam yetiştiriliyor. Susam, Kültür ve Turizm Bakanlığı desteğiyle restore edilen 154 yıllık su değirmeninde öğütülerek tahine dönüştürülüyor. Yaklaşık 1 ton susamdan 800 kilogram tahin elde ediliyor.
Tarım ve Orman İl Müdürü Oktay Sezgin, Dergul tahininin markalaşması için 2 yıl önce coğrafi işaret tescil belgesi alınması için çalışma başlattıklarını söyledi. Sezgin, “Tahinimiz kendine has aromasıyla tüketicilerin beğenisine hasıl olmuştur. Bu güzel tadın Şırnak ilinin dışında ve komşusu olduğumuz ülkelerde de tüketilmesi son derece uygundur. Müdürlük olarak işletmelerimizin gıda kontrollerini yapıyoruz.” dedi.
Tarihi değirmeni işleten Misbah Demir ise tahinin tescillenmesinden sonra daha çok talep aldıklarını belirtti. Demir, “Tahin tescillendikten sonra daha çok talep alıyoruz. Özellikle kış aylarında satışı artıyor. 154 yıllık bir geçmişi var değirmenin. Burada tahin yüzde 100 susamdan yapılıyor. Herhangi bir katkı maddesi yok. Susam da bizim bölgede tamamen doğal yöntemlerle yetiştiriliyor. Değirmende kış aylarında günde yaklaşık 400 kilogram tahin üretiyoruz. Yaz aylarında su azaldığı için sadece un öğütüyoruz. Tahin de tescillendikten sonra siparişleri yetiştiremiyoruz.” diye konuştu.
Üretici Saliha Sanrı da 30 yıldan fazladır su değirmenine susamlarını getirerek tahine dönüştürdüğünü anlattı. Sanrı, “Susamlarımızı temizledikten sonra buraya getiriyoruz. Burada tuzladıktan sonra değirmende öğütüyoruz. Burası tarihi bir değirmen. Su değirmeninin tahini de unu da daha güzel oluyor.” dedi.
Kamil Atan ise doğal olduğu için 30 yıldır su değirmenini tercih ettiklerini belirtti. Atan, “Değirmende üretilen tahinin coğrafi işaret alması bizi ziyadesiyle memnun etti. Bu vesileyle tanıtımı oldu.” dedi.