Kentte ölçülen PM 2.5 seviyesi 123 olarak kaydedilirken, bu değer “Hassas gruplar için sağlıksız” kategorisine girerek ciddi bir riskin varlığına işaret etti.
Şırnak, Türkiye’nin En Kirli Havasına Sahip İller Arasında
Türkiye genelinde birçok şehirde hava kirliliği artış gösterirken, Şırnak’taki PM 2.5 ölçümü dikkat çekici seviyelere ulaştı. Dünya Hava Kalitesi Endeksi verilerine göre:
Iğdır, 443 puanla Türkiye’nin en kirli havasına sahip şehir olarak ilk sırada yer aldı.
Şırnak, 123 puanlık PM 2.5 değeriyle listenin üst sıralarındaki konumunu korudu.
Hassas Gruplar İçin Ciddi Risk: PM 2.5 Seviyesi 123
ABD Çevre Koruma Ajansı (EPA) standartlarına göre 101–150 aralığındaki PM 2.5 değerleri, başta çocuklar, yaşlılar ve kronik rahatsızlığı bulunan bireyler için büyük bir sağlık riski oluşturuyor.
Uzmanlar, bu seviyelerdeki hava kirliliğine karşı şu uyarılarda bulunuyor:
Hassas gruplar mümkün olduğunca kapalı alanlarda kalmalı
Dışarı çıkılması gerekiyorsa maske kullanılmalı
Uzun süreli açık hava aktivitelerinden kaçınılmalı
Şırnak özelinde bakıldığında, risk grubundaki vatandaşlar için kirlilik seviyesi kritik seviyelere ulaşmış durumda.
PM 2.5 Neden Bu Kadar Tehlikeli?
PM 2.5, çapı 2.5 mikrometreden küçük olan, akciğerlerin en derin noktalarına kadar ulaşabilen zararlı partikülleri ifade ediyor. Bu mikroskobik parçacıklar, solunum yoluyla vücuda alındığında ciddi sağlık problemlerine yol açabiliyor.
Uzmanlara göre uzun süreli PM 2.5 maruziyeti şu hastalıklara davetiye çıkarıyor:
Astım ve KOAH
Kalp ve damar hastalıkları
Felç (inme)
Akciğer ve diğer kanser türleri
Çocuklarda bilişsel gelişim bozuklukları
Bu nedenle PM 2.5 seviyesi yüksek olan şehirlerde yaşayanların çok daha dikkatli olması gerekiyor.
Şırnak’taki Kirliliğin Kaynağı: Çoklu Faktörler Etkili
Şırnak’ta artan hava kirliliğinin nedenleri arasında birden fazla etken bulunuyor. Bölgedeki:
Endüstriyel faaliyetler,
Trafikte kullanılan dizel ve benzinli motorlar,
Katı yakıt (kömür, odun) kullanımı,
Tarımsal uygulamalar,
İnşaat ve yol çalışmaları
PM 2.5 değerlerini artıran temel unsurlar arasında gösteriliyor.
Ayrıca kış aylarında yaşanan rüzgâr azlığı ve sıcaklık inversiyonu gibi meteorolojik etkiler, kirli havanın şehirde daha uzun süre kalmasına neden olarak kirliliğin yoğunlaşmasına yol açıyor.
Şırnak İçin Acil Önlem Çağrısı
Hava kirliliğinde üst sıralarda yer alan Şırnak’ta, hem yerel yönetimlerin hem de vatandaşların bu konuda daha bilinçli adımlar atması gerektiği vurgulanıyor. Uzmanlar, kentte hava kalitesini iyileştirmek için şu önerileri sıralıyor:
Temiz yakıt kullanımının artırılması
Endüstriyel tesislerde filtreleme sistemlerinin güçlendirilmesi
Toplu taşıma kullanımının teşvik edilmesi
Yeşil alanların genişletilmesi
Hava kalitesi ölçüm istasyonlarının artırılması
Şırnak’ın hava kalitesinin iyileştirilmesi için hem kurumsal hem bireysel çabaların artırılması gerektiği açıkça görülüyor.