TUİK Açıkladı! Türkiye'de 74 İlde Kalite Geriledi, En Sonda Şırnak Yer Aldı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2021-2023 dönemine ilişkin Beşeri Sermaye Endeksi (BSE) verilerini il bazında ilk kez yayımladı. Endeks, bir çocuğun 18 yaşına geldiğinde sağlık ve eğitim koşulları doğrultusunda sahip olması beklenen beşeri sermaye düzeyini ölçüyor.

Türkiye, Avrupa Birliği ortalamasının altında kalırken, 81 ilin 74'ünde eğitim kalitesi, bir önceki yıla göre düştü. En büyük düşüş yüzde 4.9'la Çankırı'da yaşandı.

2023’TE DÜŞTÜ

TÜİK verilerine göre Türkiye’nin beşeri sermaye endeksi 2021’de 0,693 iken 2022’de 0,696’ya yükseldi, 2023’te ise yüzde 0,9 azalarak 0,690 oldu. Endeksin alt bileşenleri arasında hayatta kalma 0,985, sağlık 0,966 ve eğitim 0,725 olarak hesaplandı.

İL SEVİYESİNDE FARKLAR

2023’te il bazında en yüksek endeks 0,781 ile Çanakkale’de ölçüldü. Bu ili Antalya, Erzincan, Eskişehir ve Rize izledi. En düşük değer 0,599 ile Şırnak’ta kaydedildi ve ardından Ağrı, Şanlıurfa, Gümüşhane ve Muş geldi.

ARTAN VE AZALAN İLLER

2021-2023 döneminde endeks en çok Çanakkale, Uşak, Siirt, Antalya ve Erzincan’da artarken; Hatay, Adıyaman, Kahramanmaraş, Manisa ve Malatya’da düşüş gösterdi.

Endeks, Dünya Bankası tarafından belirlenen hayatta kalma, sağlık ve eğitim bileşenlerinden oluşuyor ve 0-1 aralığında değer alıyor. 1’e yaklaşan değer, çocuğun gelecekteki üretkenliğinin yüksek olacağını gösteriyor. İl seviyesinde yayımlanan bu veriler, Türkiye’nin beşeri sermaye politikalarına yön verecek resmi bir kaynak niteliği taşıyor.

Beşeri Sermaye Endeksi Nedir?

Beşeri Sermaye Endeksi, bugün doğan bir çocuğun yaşadığı ülkede hâkim olan sağlık ve eğitim şartları göz önünde bulundurularak, 18 yaşına geldiğinde elde etmiş olması beklenen beşeri sermayeyi ölçmektedir. Metodolojisi Dünya Bankası tarafından belirlenmiş olan endeks; hayatta kalma (5 yaş altı), sağlık ve eğitim olmak üzere üç bileşenden oluşmaktadır.

Endeks 0 ile 1 arasında değer almakta olup, endeks değerinin 1'e yaklaşması bugün doğan bir çocuğun sahip olduğu kaliteli eğitim ve sağlık koşulları neticesinde, gelecekteki bir çalışan olarak üretkenliğinin en yüksek değerde olduğunu ifade etmektedir.

Dünya Bankası tarafından ülke mukayeseleri için üretilen Beşeri Sermaye Endeksi, milli politikalara yön verebilmesi amacıyla Türkiye için ülke seviyesinin yanı sıra il seviyesinde de ilk kez bu haber bülteni ile resmi istatistik olarak yayımlanmaktadır.