Şırnak’ta il sınırları içerisinde bulunan Hz. Nuh’un gemisinin son durağı olan Cudi Dağı (Hud, 44) ile Kasrik boğazında buluşan Gabar Dağı, aynı Cudi gibi tarihi ve kültürel açıdan oldukça zengin ama az bilen bir dağdır.

Bu dağın önemi, tarihteki rolü ve günümüz insanına tanıtımı hakkında hiçbir ciddi çalışma yapılmamıştır.

Adının yıllarca terörle anılması ve bugünlerde çıkan petrolle adını bir kez daha duyurması haricinde dağ hakkında bilgi neredeyse bulunmamaktadır.

İşte bu nedenle 1848 metre yüksekliği bulunan ve resmiyette Küpeli Dağı olarak da bilinen Gabar Dağı’nı kısaca tanıtmak istiyoruz.

Dağın ismi olan Gabar kelimesinin ne anlama geldiği konusunda kaynaklarda bir bilgi yer almaz.

Ancak kelimenin kökenine baktığımızda ve Süryanilerin bu dağa Gabbare dedikleri dikkate alındığında, dağın isminin anlamı ve kökeni ortaya çıkmaktadır.

Gabbar kelimesi, Arapça Cebbar kelimesi ile aynı kelimedir.

Her iki kelimenin başında yer alan G ve C harfleri de aslında Sami dillerinde aynı harflerdir.

Günümüzde Mısırlılar C harfini hala G olarak okumakta, örneğin erkek deve anlamına gelen Cemel kelimesini Gemel şeklinde teleffuz etmektedir.

Aslında birçok dilin kökeni olduğu iddia edilen Fenike dilinde “gaml veya gimel” kelimesi Arapça “cemel” şeklinde okunmaktadır.

Zaten Arapça Cim harfi de Cimel kelimesinin ilk harflerinden ortaya çıkmıştır.

Arapça Cebbar veya Gabbar kelimesi insan için kullanıldığında yiğit, pehlivan, kimsenin kendisine zarar veremediği kimse gibi anlamlara geldiği görülmektedir.

İnsan dışındaki varlıklar için kullanıldığında ise ulu, çok büyük, gururlu, görkemli gibi anlamlara gelmektedir.

Dolayısıyla Tor yani Turabdin bölgesindeki Süryanilerin teleffuzu ile Gabbare kelimesi büyüklüğü ve azameti ifade etmektedir.

Çünkü Turabdin bölgesinden bakıldığında, o bölgenin bütün dağlarına nazaran Gabar dağı en yüksek ve en haşmetli olanıdır.

Günümüzde dağın isminin Gabbar değil de Gabar olması ise çok büyük ihtimal Kürtçe fonetiğinde şedde yani sessiz bir harfi peş peşe iki defa okuma olmaması nedeniyle “d” harfinin birinin atılmasıdır.

Böylece kelime Kürtçe telaffuza göre Gabar şekline dönüşmüştür ve yüce, yüksek, azametli gibi anlamlara gelmektedir.

Gabar Dağ hakkında bilgi vermeye devam edeceğiz.