Ingmar Bergman'a sormuşlar;

“Gidişat kötü, dünya nasıl kurtulacak?”

‘Utanç’, demiş Bergman; “Dünyayı bir tek utanç kurtarabilir. Utanç; eğer bir organ olsaydı, çoğu insan organ yetmezliğinden ölürdü”.

İnsanoğlunun en yüce duygusudur. Utanırken küçüldüğünü hissedersin, ama aslında büyüyorsun. Ve insanı hayvandan ayıran en önemli şey düşünebilmek ise, düşünen hayvandan ayıran en önemli şey de utanabilmektir.

Bu duygu hayatımızda gizlenen ve ertelenmiş sözlerin sorumlusudur. Kaybettiğimiz çoğu aşklar bile belki daha derin ve tatlı oldu bu his sayesinde. Kimi zaman utancın gizlediklerini içimize itiraf ederken yürekliydik, o yüreği ve içindeki aşkı görebilmek için.. Türlü türlüdür. Yalan ortaya çıkar, başkasından utanırsın. Söz verirsin, tutamazsın. Umut verirsin, arkasında duramazsın. Seversin, koşamazsın. Sevdirirsin, sevindiremezsin. Kendinden utanırsın. En ağırıdır. En ağrılısıdır.. "Yaptıklarından utanmıyor musun?" dedi Tanrı.

"Çok utanıyorum," dedi adam.

"Utanıyorsan sorun yok, çıkabilirsin," dedi Tanrı.

Adam şaşkınlıkla sordu: "Cehennem dedikleri bu kadar mı?"

"Utanmayı biliyorsan, bu kadar" dedi, Tanrı.

Ben en çok başkaları için utanmışımdır, onların utanmazlığını gördükçe...